Wat betekent assertief zijn?
Volgens de Van Dale betekent assertief: zelfbewust, zelfverzekerd. Andere definities zijn: opkomen voor jezelf zonder de gevoelens en belangen van een ander uit het oog te verliezen. En iemand die goed kan opkomen voor zichzelf, weerbaar is en niet met zich laat sollen.
Op Instagram en TikTok lijkt het soms alsof dit aan de orde van de dag is. Iedereen lijkt daar een bloeiende business te hebben, perfecte relaties en eindeloze financiële mogelijkheden.
Maar dat is maar één kant. De werkelijkheid is dat maar weinig mensen écht assertief zijn en ook nog eens op een constructieve manier hun grenzen aan kunnen geven. Gek is dat niet. Sociale gewoonten, overtuigingen en omgeving spelen een grote rol. Dat is o.a. één van de redenen waarom het zo moeilijk is patronen te doorbreken.
Alles wat je hebt meegemaakt toen je als kind en tiener probeerde je grenzen te ontwikkelen, heeft je geraakt en zit nu in je. Soms bewust. Vaak onbewust.
Juist daarom blijft zoiets ogenschijnlijk simpels als ‘assertief zijn‘, ‘je uitspreken’, ‘voor jezelf opkomen‘, ‘je grenzen stellen‘, lastig in dagelijkse situaties.
Gelukkig is het nooit te laat om te beginnen:
Als je moeite hebt om je uit te spreken en je grenzen aan te geven, neem even de tijd om na te gaan of het in je jeugd veilig was om voor jezelf op te komen. Daarom een paar tips hoe jij assertiever kunt worden.
Assertiever worden en jezelf uitspreken
Als ik het heb over assertiever worden, voor jezelf opkomen en jezelf uitspreken, dan heb ik het niet over ongenuanceerd overal je mening verkondigen als excuus ‘ja maar, ik zeg alleen maar wat ik denk’. Jezelf op een assertieve manier uitspreken doe je op zo’n manier dat je dicht bij jezelf blijft en rekening houdt met de ander. Ik weet dat het niet populair is om te zeggen maar je hebt ook een verantwoordelijkheid naar de mensen om je heen. Een samenleving, een maatschappij, relaties, is per definitie afhankelijk van elkaar. Assertief worden is daarom een belangrijke skill om te ontwikkelen in al je relaties zowel privé als zakelijk. Het betekent dat je kunt zeggen wat je denkt, voelt en vindt op een open, eerlijke manier. Assertiever worden is ook het vermogen om grenzen te stellen en nee te zeggen wanneer dat nodig is.
Een individu bestaat alleen door de groep waarin hij/zij zich bevindt. Daardoor draait het nooit alleen om jou.
Zo kun jij assertiever worden
Denk even snel terug aan vroeger (blijf er vooral niet te lang in hangen). Kan je je nog herinneren hoe er met je werd omgegaan als je een andere mening had? Hoe je werd behandeld als je probeerde je grenzen te stellen en te verdedigen.
Om hier achter te komen:
Stel jezelf de volgende vier vragen:
- Had ik sterke rolmodellen voor effectieve, krachtige communicatie?
- Op welke manier spraken mijn ouders? Bijv. krachtig, passief, autoritair?
- Hoe gingen mensen om mij heen (leraren, familie) om met iemand die opkwam voor zichzelf?
- Hoe speelde geslacht mee in wie de macht en autoriteit had?
Door het beantwoorden van deze vragen zie je welke impact je verleden heeft op jouw huidige persoonlijke communicatie.
Met dat inzicht kun je concreet aan de slag. Je kunt onderzoeken tot welke patronen dit heeft geleid en waar in je familie wellicht hetzelfde patroon speelt. Inzicht is een eerste stap naar verandering.
Onthoud vooral: je verleden hoeft je heden niet te bepalen. Als je hier dieper in wilt duiken,download dan mijn gratis checklist ‘Sta jij op jouw eigen plek?’ Dit is een praktische laagdrempelige manier om te onderzoeken welke plek jij inneemt, en zet een eerste stap naar jezelf uitspreken.
Assertiever worden en het stellen van grenzen
Assertief zijn gaat samen met het stellen van gezonde grenzen. En is daardoor vaak net zo complex en moeilijk als de relaties waar we ons tot verhouden. Want wie ben jij voor de ander als je ‘verandert’ als je ineens ‘anders’ wordt?. Het kost tijd, moeite, doorzettingsvermogen en oefening.
Assertiever worden kan moeilijk zijn als je nooit hebt geleerd hoe je dat moet doen. Of als je vroeger altijd hoorde ‘spreken is zilver, zwijgen is goud’, ‘hou je mond als anderen praten’, ‘wie ben jij om je mening te geven?’.
Dus ja, dit patroon, ieder patroon is lastig te doorbreken. Maar gelukkig is niets onmogelijk.
Maar jij verdient het om er te zijn. Om gezien en gehoord te worden. En ik wil je daar graag mee helpen.♡
