Herken je dat? Die patronen in relaties die steeds terugkomen? De band die we als kinderen met onze ouders vormen, is de basis voor hoe we later in het leven met relaties omgaan. Deze band bepaalt hoe we onszelf en anderen zien, en vooral: of we op onze eigen plek durven te staan.
Hoe we onszelf en de mensen om ons heen zien, wordt sterk beïnvloed door de band met onze ouders. Dit bepaalt in grote mate ons vermogen om vertrouwen te ontwikkelen en relaties aan te gaan. In deze blog lees je meer over hechting, hechtingsstijlen en de impact daarvan op ons volwassen leven.
Sta jij op jouw plek in het familiesysteem? Ontdek het met deze gratis checklist!
We nemen vaak onbewust bepaalde dynamieken uit ons familiesysteem mee. Daar kun je niets aan doen, dat gebeurt gewoon. Maar vaak kom je er pas achter als het al een tijdje niet zo lekker met je gaat. Als je steeds weer in dezelfde valkluilen trapt in bijvoorbeeld je relaties.
Met deze praktische checklist ontdek je in één oogopslag of jij bepaalde patronen uit je familiesysteem hebt meegenomen die je belemmeren om je leven te leiden volgens jouw voorwaarden.
➜ 10 eenvoudige vragen ➜ Direct inzicht in jouw situatie ➜ Het eerste stapje naar bewustwording
Wat zegt je hechtingsstijl over jou?
Je hechtingsstijl is als een blauwdruk voor je relaties. Het bepaalt hoe je omgaat met nabijheid, vertrouwen en grenzen. En weet je wat zo interessant is? Deze patronen ontstaan al heel vroeg in je leven, in de relatie met je ouders. Maar het goede nieuws is: zodra je ze herkent, kun je ook andere keuzes maken.
Het begint allemaal met jezelf af te vragen: wat vind ik belangrijk in mijn relaties? Hoe wil ik me voelen als ik bij anderen ben? En vooral: durf ik op mijn eigen plek te staan?
Begrijpen van een hechtingstrauma
Hechtingstrauma ontstaat wanneer de band tussen een kind en haar verzorgers onvoldoende veiligheid en stabiliteit biedt. In de eerste jaren van ons leven vormen we basisvertrouwen door consistente liefde en zorg van onze primaire verzorgers.
Wanneer deze verzorging onvoorspelbaar, afwezig of negatief is, kan je als kind moeite hebben met het vormen van veilige relaties. Dit soort ervaringen in de kindertijd is de basis voor hoe we later in het leven aan anderen hechten.
Een onveilige hechting kan zorgen voor angst, een laag zelfbeeld en moeilijkheden in het aangaan van relaties. Door te beseffen waar je vandaan komt en wat dit met je heeft gedaan, kan je een eerste stap zetten naar heling en het opbouwen van gezondere relaties.
De vier hechtingsstijlen van Bowlby
Bowlby identificeerde vier verschillende hechtingsstijlen:
-
Veilige hechting:
Kinderen voelen zich veilig en vertrouwd bij hun ouders, waardoor ze later in staat zijn gezonde relaties aan te gaan.
Gedrag van de ouders is:
- Responsief: ze reageren consistent op de behoeften van hun kind
- Emotioneel beschikbaar en fysiek aanwezig
- Betrouwbaar en voorspelbaar, wat zorgt voor een gevoel van veiligheid
-
Angstig-ambivalente hechting:
Kinderen ervaren inconsistentie in de reactie van hun ouders, wat leidt tot een angst om verlaten te worden en een constante behoefte aan bevestiging.
Gedrag van de ouders is:
- Inconsistent: soms reageren ze heel sensitief en liefdevol, maar op andere momenten afstandelijk
- Onvoorspelbaar
- Overmatig emotioneel
-
Vermijdende hechting:
Kinderen leren hun emoties te onderdrukken en afstand te bewaren om zichzelf te beschermen tegen mogelijke afwijzing.
Gedrag van de ouders is:
- Afstandelijk
- Afwijzend
- Gericht op zelfstandigheid
-
Gedesorganiseerde hechting:
Kinderen ervaren verwarrende en tegenstrijdige signalen van hun ouders, wat resulteert in een gebrek aan vertrouwen en moeite om relaties op te bouwen.
Gedrag van de ouders:
- Tegenstrijdig
- Vertonen zelf tekenen van trauma
- Onvoorspelbaar of gedesoriënteerd gedrag
Hechtingsstijlen en de rol van familieopstellingen
Familieopstellingen zijn een krachtig tool om inzicht te krijgen in je hechtingsstijl en hoe deze je huidige relaties en leven beïnvloedt. Deze methode, ontwikkeld door Bert Hellinger, helpt je om verborgen dynamieken in je familie(systeem) te onderzoeken.
De inzichten die je krijgt tijdens een familieopstelling zijn vaak niet te bevatten en bieden een unieke kans om de patronen waar je tegenaan loopt aan te pakken en te doorbreken.
Hechtingsstijl en bindingsangst
Bindingsangst is vaak een gevolg van hechtingstrauma en maakt het moeilijk om je emotioneel te binden. Maar wat kun je hieraan doen?
Als je het verlangen hebt om je beter te kunnen (ver)binden met je partner, vrienden, collega’s of wie dan ook, dan is de eerste stap altijd bewustwording van je patroon en het begrijpen waar dit vandaan komt. Dit kun je doen door te praten met een coach, een psycholoog, of bijvoorbeeld door zoiets als een familieopstelling.
Het belangrijkste is dat je durft te kijken naar wat er ooit (niet) was en hoe dit je nu beïnvloedt. Kijk eens naar de relatie met je ouders. Hoe ben je opgevoed? Hoe ben je gehecht? Wat was hun opvoedstijl?
Door antwoorden te vinden op deze vragen, kom je al een heel eind.
Als je meer wilt weten over bindingsangst, lees dan ook mijn blog over ‘Bang voor de liefde? Dit boek verandert je leven.’
De impact van je hechtingsstijl op je relaties
Je hechtingsstijl beïnvloedt hoe je omgaat met (je grenzen in) relaties. Dit zie je terug in:
- De manier waarop je communiceert over je behoeften
- Of en hoe je jezelf durft uit te spreken
- De manier waarop je omgaat met conflict
- Hoe je reageert op intimiteit en afstand
‘Een goede relatie met jezelf zorgt voor een goede relatie met anderen.’
Ontdek jouw plek en reken af met jouw oude patronen
‘Het herkennen van patronen en erkennen van angsten is een eerste stap naar verandering.’
Patronen zichtbaar en hanteerbaar maken, is confronterend. Zo niet te zeggen, lastig en onprettig. Tegelijkertijd is het noodzakelijk om te doen, wil je ze uiteindelijk doorbreken en in staat zijn om fijne en gelijkwaardige relaties aan te gaan en op te bouwen.
Vaardigheden die je opnieuw moet leren zijn grenzen stellen, jezelf uitspreken en leren vertrouwen op je eigen gevoel. Met commitment, geduld (en wellicht wat hulp) is het absoluut mogelijk om je bindingsangst aan te pakken.
Download de gratis checklist en ontdek binnen 5 minuten waar jij staat. Want wanneer je op je plek staat, accepteer je jezelf en heb je vertrouwen.
Veelgestelde vragen over hechtingsstijlen
Kan ik mijn hechtingsstijl veranderen?
Ja, dat kan zeker. Hoewel je hechtingsstijl diep geworteld is in je vroege ervaringen, kun je door bewustwording en het aangaan van gezonde relaties nieuwe patronen ontwikkelen. Dit vraagt tijd en soms professionele begeleiding, maar verandering is mogelijk.
Hoe herken ik mijn eigen hechtingsstijl?
Je kunt je hechtingsstijl herkennen door te kijken naar terugkerende patronen in je relaties. Let op hoe je omgaat met intimiteit, of je moeite hebt met vertrouwen, en hoe je reageert op emotionele nabijheid. Ook je reactie op conflicten en afstand in relaties geeft veel inzicht.
Wat is het verschil tussen bindingsangst en een onveilige hechtingsstijl?
Een onveilige hechtingsstijl kan leiden tot bindingsangst, maar ze zijn niet hetzelfde. Een onveilige hechting is het onderliggende patroon dat in je jeugd is ontstaan, terwijl bindingsangst een specifieke uiting hiervan kan zijn in romantische relaties.
Hoe beïnvloedt mijn hechtingsstijl mijn huidige relaties?
Je hechtingsstijl beïnvloedt hoe je omgaat met vertrouwen, intimiteit en conflict in relaties. Het bepaalt vaak onbewust je reacties op emotionele situaties en hoe je omgaat met de behoeftes van jezelf en anderen.
Wanneer is het verstandig om hulp te zoeken voor mijn hechtingsstijl?
Het is verstandig om hulp te zoeken als je merkt dat je steeds tegen dezelfde patronen aanloopt in relaties, moeite hebt met vertrouwen of intimiteit, of als je merkt dat je hechtingsstijl je belemmert in het aangaan of onderhouden van relaties.